Voor de gebruikers op de Wageningse Eng, zoals akkerbouwers, dierenhouders, volkstuinders, pluktuinhouders en kwekerijen is water essentieel om hun activiteiten uit te kunnen voeren. Watertekorten kunnen ook de natuurlijke rijkdom op de Eng ernstig aantasten. Verantwoord watergebruik en waterbeheer wordt dus steeds belangrijker met oog op klimaatverandering, grondwaterdaling en toenemende schaarste en kostenstijging van water.
Duurzaam watergebruik
Hoe kunnen belanghebbenden op de Eng nu en in de toekomst duurzaam omgaan met water? Een goed onderbouwd antwoord op deze vraag is alleen maar urgenter geworden – zeker ook met het oog op de langdurige droogte, zoals we die deze zomer maar ook in de afgelopen jaren hebben meegemaakt. Het is dan ook om die reden dat de Stichting Wageningse Eng (SWE) bovengenoemde vraag heeft neergelegd bij de Wetenschapswinkel van Wageningen UR (WUR). Dit heeft uitgemond in een onderzoeksproject dat in mei dit jaar van start is gegaan en dat tot maart 2023 zal lopen. Het project wordt uitgevoerd door wetenschappers en studenten van de WUR. Daarnaast is er een begeleidingsgroep gevormd met vertegenwoordigers van het Waterschap, de Gemeente Wageningen, de Wetenschapswinkel en de SWE.
Verkennende studie
In eerste fase heeft een groep internationale studenten vanaf mei een verkennende studie gedaan naar het huidige watergebruik op de Eng. Hierbij hebben ze naast wetenschappelijke kennis en professionele expertise, nadrukkelijk ook de ideeën en ervaringen van gebruikers op de Eng zelf meegenomen – via interviews en enquêtes. De studenten hebben veel informatie verzameld. Er is een landgebruikskaart gemaakt en de watervoorzieningspunten zijn zo veel mogelijk in kaart gebracht. De studie maakt duidelijk dat voor veel gebruikers aanvullend water in bepaalde perioden van het jaar, onmisbaar is. De studie gaat in op de vraag of drinkwater dan wel grondwater op langere termijn de beste optie is, maar is hierover niet eensluidend. De studie geeft wel aan dat de waterproblemen op de Eng in de toekomst groter dreigen te worden en dat er urgentie is om hieraan iets te doen; diverse waterbesparende maatregelen – vaak aangedragen door de Eng-gebruikers zelf – worden genoemd om de watersituatie op de Eng te verbeteren. Het werkrapport van de studenten is beschikbaar op de website van de Wetenschapswinkel. Daar is ook alle verdere informatie over het waterproject zelf te vinden.
Vervolg
De 2de afrondende fase zal vooral in het teken van verdere verdieping en systematisering staan. Hiervoor zal op korte termijn in samenspraak met de onderzoekers en de Begeleidingsgroep een voorstel worden gemaakt. Hierbij lijkt een tweetal onderwerpen prioritair:
· Een maatschappelijke afweging van grondwater- versus drinkwater waarin zowel de sociale, ecologische als financiële en economisch factoren worden meegenomen.
· Een systematische en onderbouwde set van haalbare aanbevelingen om het duurzaam en efficiënt gebruik/beheer van water op de Eng te bevorderen. Daarbij gaat het niet alleen wat de verschillende gebruikers en eigenaren op de Eng zelf kunnen doen, maar ook om beleids- en beheeradviezen aan de Gemeente, Vitens en Waterschap om een en ander te bevorderen en realiseren.
Eind maart 2023 zal het project worden afgerond met een brede bijeenkomst, waar de bevindingen zullen worden besproken. De SWE wil op basis van de conclusies en aanbevelingen van het project met de gebruikers op de Eng en andere betrokkenen in gesprek hoe wenselijke maatregelen gerealiseerd kunnen worden.
Contact
Voor verdere informatie en vragen:
Herman Savenije – SWE-aanspreekpunt voor het waterproject E-mail: herman.savenije@planet.nl
